Luís Nobre, alcalde de Viana do Castelo, foi elixido presidente do Eixo Atlántico na XXXII Asemblea Xeral celebrada en Vila Nova de Famalicão. Alfredo García, alcalde do Barco de Valdeorras, asumirá a vicepresidencia. A Asemblea Xeral aprobou o programa para 2024 estruturado en catro áreas temáticas e que manteñen o obxectivo da competitividade para o desenvolvemento económico e o estímulo do emprego, a redución das desigualdades sociais e a mellora da calidade de vida do sistema urbano do Eixo Atlántico coa cooperación como instrumento de desenvolvemento conxunto. Os representantes dos 40 municipios e 2 deputacións que integran o Eixo Atlántico aprobaron tamén un orzamento de 4.800.000 millóns de euros.
Durante a reunión presentouse o informe de xestión política do últimos catro anos de presidencia de Ricardo Rio, alcalde de Braga, e Lara Méndez, ex alcaldesa de Lugo. O informe, presentado por Ricardo Rio, recolle a xestión do período máis difícil da historia do Eixo Atlántico condicionado pola pandemia e a crise provocada, nun momento no que as cidades estaban a se recuperar da crise económica de 2008, pola Guerra de Ucraína e de Gaza, posteriormente.
O dobre proceso electoral en España, tanto o que estaba previsto das eleccións municipais como o non previsto polo adianto das eleccións xerais en España e en Portugal pola dimisión de Antonio Costa, condicionou o marco político no que se moven as actuacións do Eixo Atlántico. A pesar diso, cumpríronse todos os obxectivos do programa de 2023 e o Eixo Atlántico continúa crecendo con novas adhesións.
O Eixo Atlántico impulsou o segundo Informe Socioeconómico do Eixo Atlántico dirixido polo codirector do Informe Socioeconómico de Galicia, Fernando González Laxe, e presentou o primeiro Mapa de Cohesión Social dun sistema urbano transfronteirizo, así como unha axenda de medidas para frear o despoboamento no interior da Eurorrexión.
O segundo gran eixo foi a internacionalización do Eixo Atlántico co proxecto de Fronteira dá Paz na fronteira de Brasil con Uruguai e o comezo das relacións institucionais coa Oficina do Historiador da Habana e as cidades de Avellaneda, en Arxentina, e Rivera, en Uruguai.
No terceiro piar seguíronse desenvolvendo as actuacións de máis implicación cidadá no ámbito da cultura, a educación e o turismo coa organización da Feira de Expocidades, en Valongo ou os Intercambios Escolares. Na área deportiva, celebrouse a primeira edición do Torneo de Boccia DEI (deporte adaptado) e o XI Torneo de Hóckey. Outra das accións con máis participación foi a Capital da Cultura do Eixo Atlántico, que durante o 2023 foi Lugo, cidade que acolleu preto de 30 actividades de diferentes disciplinas artísticas. En novembro inaugurouse a XVI Bienal de Pintura que continuará a súa itinerancia ao longo deste ano.
No relativo ás infraestruturas, continuou a presión a ambos os gobernos no referente á liña Ferrol – Coruña – Lisboa. Neste ámbito, a boa noticia foi o compromiso materializado do goberno portugués, así como a licitación do estudo informativo previo do primeiro tramo do Saída Sur de Vigo (un dos dous tramos pendentes na fronteira portuguesa que levaba máis dunha década paralizado), que realizou o Goberno de España.
Actualmente continúase traballando na xestión da liña norte Ferrol- Coruña / Lugo- Monforte, tanto no relativo ás variantes Rubián e Vos Peares-Canabal, como á súa inclusión, xa comprometida do Goberno de España, no Corredor Europeo do Atlántico.
Luís Nobre, novo presidente do Eixo Atlántico: “É, naturalmente, para min unha honra pasar a liderar unha asociación que representa unha das euro-rexións máis dinámicas e con maior fluxo de persoas e bens de toda a Península Ibérica e unha das maiores de Europa. Dar continuidade ao traballo desenvolvido ao longo destes anos, e que permitiu transformar este espazo nun exemplo único, é tamén unha responsabilidade moi grande. A afinidade en áreas distintas como a lingua, as transaccións e aínda a dinámica existente entre entidades, institucións e empresas entre as dúas rexións permitiulle afirmarse, pero existen aínda moitos desafíos polo camiño. As disparidades económicas (Galicia é máis rica e exporta 460 millóns máis de euros do que o Norte de Portugal), as asimetrías territoriais, a diferenza entre a distribución de fondos europeos e unha economía máis puxante ao lado galego obrigan a unha estratexia de gobernanza que permita a aproximación entre os dous lados da fronteira”.
“Creo que, con políticas comúns que non descoidan estas disparidades, poderemos contribuír para unha maior cohesión deste territorio, facéndose máis resiliente, máis reivindicativo e máis próximo ás persoas, das empresas, das institucións, do turismo e da mobilidade”.
Xoán Vázquez Mao, secretario xeral do Eixo Atlántico: “Aprobouse un orzamento de máis de 4 millóns e medio de euros e coa incorporación de Fafe somo xa 42 membros. Só neste ano temos xa 7 candidaturas aprobadas a fondos europeos, o que garante, non só unha boa xestión do programa e un bo nivel de saúde financeira. A conclusión é que o Eixo Atlántico é cada día máis forte, algo que
imos utilizar ao servizo daquelas cuestións que a nova executiva, presidida polo alcalde de Viana do Castelo e vice presidida polo alcalde do Barco de Valdeorras, fixouse como obxectivos principais baseado nos 3 grandes eixos: economía, social e sustentabilidade urbana. A parte diso, tamén centramos como obxectivo continuar a internacionalización. Especialmente, cos países de Latinoamérica, do Caribe e de Canadá, un tema que está a funcionar moi ben”.
“Por suposto, en canto pasen as eleccións de Galicia e Portugal, retomaremos, coa nova dirección política, as cuestións que están pendentes. En Portugal hai que verificar todas as garantías que temos do desenvolvemento do tren Lisboa- A Coruña e, polo que respecta á parte española, reforzar o eixo A Coruña-Ferrol-Lugo-Monforte, que é o que vai máis atrasado”, engadiu Mao.
Mário Passos, alcalde de Vila Nova de Famalicão: “Teño a certeza de que a Asemblea-Xeral do Eixo Atlántico que Vila Nova de Famalicão acolle, traducirase no reforzo da cooperación entre as varias cidades desta Eurorrexión, promovendo o desenvolvemento coordinado de Galicia-Norte de Portugal, territorio tan importante no contexto internacional. É, por iso, con enorme satisfacción que a Rexión Emprendedora Europea recibe este encontro, que quedará marcado pola elección do novo presidente e da nova Comisión Executiva desta asociación transfronteiriza a quen aproveito para desexar o maior éxito no desempeñar das súas funcións”.
